Berlin’in İttifak Geçiş Noktası: Charlie Kontrol Noktası

Almanya’nın başkenti Berlin’de yer alan Checkpoint Charlie, 1961 ile 1990 yılları arasında üçüncü ittifak geçiş bölgesi amacı ile kullanılmış bir geçiş noktası olarak bilinmektedir. 

Bu noktanın yapılma amacı, Doğu Berlin’den göçü ve ilticayı durdurarak iki bölge arasındaki sınırı korumaktır. Soğuk Savaş döneminde Almanya’da bulunan en iyi sınır bölgelerinden bir tanesi olarak kabul edilmektedir. Checkpoint Charlie bu dönemde Berlin’in doğu ve batı olarak ayrılmasında sembolik ve tetikleyici bir rol üstlenmiştir.

Checkpoint Charlie ve Hüzün Veren Tarihi

Checkpoint Charlie, Berlin’de 1961 ile 1990 yılları arasında kontrollü geçiş noktası olarak kullanılmıştır. 

Soğuk savaşın ilk on altı yılında yalnızca renkli sınır çizgileri yeterli olurken, 1961 yılında kurallar katılaştırılmış ve Checkpoint Charlie noktası oluşturulmuştur. Yaklaşık olarak 30 yıllık bir süreç boyunca faaliyet göstermesine rağmen sadece küçük bir prefabrik kulübeden ve birkaç kum torbasından ibarettir. 1980 yılında ahşap kulübe, metal kulübe ile değiştirilmiştir. Geçiş noktasının bu şekilde basit tutulmasındaki en büyük etken, müttefiklerin Berlin Duvarı ve geçiş noktalarının kalıcı olacağına inanmamalarıdır.

Komünist Doğu Berlin ile Amerika kontrolündeki demokratik Batı Berlin arasına Amerika tarafından üç adet geçiş noktası eklenmiştir. Alfabetik sıraya göre kullanılan bu geçiş noktalarının isimleri sırası ile Checkpoint Alpha, Checkpoint Bravo ve Checkpoint Charlie olarak belirlenmiştir. Checkpoint Charlie bunlar arasında en çok bilinen geçiş noktasıdır çünkü buradan Alman olmayan turist ziyaretçiler, askeri personel ve diplomatlar kolaylıkla geçiş yapabilmiştir.

Checkpoint Charlie’nin katı ve acımasız kuralları, ilk kullanılmaya başlandığı dönemlerde çeşitli çatışmalara sebep olmuştur. Doğu Berlin’de yaşayan 1300’ü aşkın insan buradan kaçmaya çalışırken ölmüştür. Doğu Berlin halkı kaçış için Checkpoint Charlie’yi tercih etmiştir çünkü Berlin Duvarı’nı meydana getiren dikenli teller, bariyerler, koruma kuleleri ve labirentler arasında Checkpoint Charlie en kolay kaçış noktası olarak görülmüştür.

1961 ile 1990 tarihleri arasında giriş ve çıkışlar için düzenli askeri kontrol sağlanarak iki bölge arasındaki geçiş katı kurallara dayandırılmıştır. Doğu Berlin ve Batı Berlin olarak ayrıldığı dönemlerde bu noktadan yalnızca Federal Almanya’nın Demokratik Almanya’daki temsilcilerinin, müttefik askerlerin, Demokratik Alman üst düzey yöneticilerin ve büyükelçilerin geçişine izin verilmiştir.

Checkpoint Charlie’nin Kaldırılması Üzerine Tarihe Konu Oluşu

Doğu Alman Hükümeti 9 Kasım 1989 yılında kitlesel protestolara ve uluslararası eleştirilere dayanamayıp seyahat kurallarını hafifletmek istemiştir. Bunun üzerine yeni politika için basın toplantısı sırasında hükümet yetkilisinin yanlış bir açıklama yapması üzerine herkes kapıya akın etmiş ve geçişler özgür hale gelmiştir.

Açıklamanın yapıldığı gece Doğu Berlin çevresinde sokak partileri yapılmış, bu noktalardan geçiş yapabilmek için gardiyanlara karşı ayaklanma çıkarılmıştır. Batı Berlin tarafında yaşayanlar da Doğu Berlin bölgesindeki kişileri desteklemek adına sokaklara dökülmüştür. Halkın 4 saat boyunca ayaklanmasının ardından sınır muhafızları bariyerleri açıp, yaklaşık olarak 30 yıldır süren engelin kalkması ile halkın özgürce hareket edebilmesine olanak tanımıştır.

Checkpoint Charlie Hakkında Bilinmesi Gereken Diğer Bilgiler

Berlin’in başlıca alışveriş caddelerinden bir tanesi olan Friedrichstraße’de yer alan Checkpoint Charlie replikası, ücretsiz bir şekilde ziyaret edilebilmektedir. Geçiş noktasında yer alan “Amerika Sektörüne Giriş Yapıyorsunuz” yazılı pano günümüzde hala aynı yerde durmaktadır. Bu yazı Almanca, İngilizce, Fransızca ve Rusça dillerinde yazılmıştır.

Checkpoint Charlie’de aktör askerler durmaktadır. Ziyaretçiler askerler ile birlikte fotoğraf çekinebilmektedir. Burada yer alan geçiş noktası replikadır, orijinal geçiş noktasını görmek isteyen kişilerin ana dilindeki ismi Alliierten Museum olan Müttefik Müzesi’ni ziyaret etmeleri gerekmektedir.

Checkpoint Charlie Ziyareti İçin En İdeal Zaman 

Berlin’de çoğu tarihi yerde olduğu gibi Checkpoint Charlie de belirli günler ve haftalarda çok kalabalık olmaktadır. Geçiş noktasını ziyaret etmeden önce bölgenin özellikle öğleden sonra çok kalabalık olduğunu bilmekte fayda vardır. Checkpoint Charlie’yi ziyaret etmek için en ideal zamanlar sabahları 07.00 ile 09.00 arası ve akşamları 17.00 ile 20.00 arasıdır.

Checkpoint Charlie’yi hangi mevsimde ziyaret etmesi gerektiği konusunda kararsız olanlar için en ideal aylar ağustos ve eylül ayları arası olarak belirtilmektedir. Bu aylarda ortalama 23 derece sıcaklığa sahip Berlin’de rahatlıkla gezilebilmekte ve keyifli vakit geçirilebilmektedir.