İslam Dünyasının En Önemli Alimlerinden İmam Buhari’nin Türbesi

İmam Buhari Türbesi, Özbekistan’ın Semerkant şehrinde yer almaktadır. Türbede, İslam dünyasının önde gelen hadis alimlerinden İmam Buhari’nin mezarı bulunmaktadır.

İmam Buhari, Doğunun en büyük ilahiyatçısı olarak kabul edilmektedir.

Yaklaşık 600 bin hadisin yer aldığı bir kitap yazmıştır. Kaleme aldığı "Es-Sahih" eseri, İslam dünyasında Kuran’dan sonra ikinci en önemli kitaptır.

İmam Buhari Türbesi’nin Tarihi

İmam Buhari, 21 Temmuz 810’da Buhara’da doğmuştur. 870 senesinde ise Semerkant’a 25 km uzaklıktaki Chelak ilçesinin Hartang köyünde vefat etmiş ve şu anki türbesinin bulunduğu yere gömülmüştür. Sovyet dönemi boyunca İmam Buhari’nin türbesi ihmal edilmiş ve unutulmuştur. Sovyet sonrası dönemde ise türbeye olan ziyaret ve ilgi yeniden canlanmıştır. Böylece türbe ve çevresi, 16. yüzyılın sonlarında yeniden inşa ve restore edilmiştir. 

Özbekistan hükümetinin kararı ile, İmam Buhari’nin ölümünün 1225. yıldönümü olan 1998 senesinde, eski türbenin yerine yeni bir anıt kompleksi inşa edilmiştir. Kompleksin inşaatında Semerkant, Buhara, Hiva, Taşkent, Andican, Kokand ve Shakrisabz’tan ünlü ustalar görev almıştır. İmam Buhari Külliyesi, 10 hektarlık bir alanı kaplamaktadır. Komplekste; cami, hediyelik eşya dükkanları, ofis binası ve diğer yapılara da yer verilmiştir.

İmam Buhari Türbesi’nin Mimari Özellikleri

İmam Buhari Türbesi, kompleksin orta kısmında konumlanmıştır ve merkezin ana yapısıdır. Buhari’nin mozolesi, 17 metre yükseklikteki dikdörtgen bir prizma şeklindedir. Türbenin kubbesi çift nervürlü, mavi çiniler ile; duvarları ise çiçek ve geometrik şekillere sahip mozaik, majolika, alabaster, oniks ve granitler ile dekore edilmiştir. Türbenin ortasında açık mavi oniks ile kaplanmış ve üzerinde Kuran ayetleri yazılı olan bir mezar taşı bulunmaktadır. İmam Buhari’nin kabrinin kefenine, hayatı ile eserleri hakkında kısa bir bilgi ve kendisine ait birkaç dua işlenmiştir. 

İmam Buhari Külliyesi’ne, kemerli yapının üç büyük oymalı kapısından giriş yapılmaktadır. Giriş kapısının ön kısmında, külliyenin Arapça ve Özbekçe yapım tarihi yazmaktadır. Avlunun içindeki dört asırlık palmiye ağaçları, günümüze dek korunmuştur. Avlunun sol tarafında, 1500 kişilik kapasiteye sahip bir cami yer almaktadır. Mihrap nişinde, Suudi Arabistan kralı Fahd bin Abdulaziz Al Saud tarafından, Özbekistan Cumhurbaşkanı İslam Kerimov’a sunulan ve Kabe’nin örtüsü olan Kiswa asılıdır.

İmam Buhari kompleksi kütüphanesinde; Kuran’ın benzersiz el yazması örnekleri, çeşitli baskıları ve İmam Buhari’nin eserlerinin örnekleri yer almaktadır. Türbenin arkasında hadis araştırmaları için bir eğitim merkezi bulunmaktadır. Türbe kompleksi, aktif bir dini merkezdir. Gayrimüslimler de mütevazi şekilde giyindikleri sürece İmam Buhari’nin Türbesi’ni ziyaret edebilmektedirler.

Ziyaret sırasında kadınların başlarını mutlaka örtmeleri gerekmektedir.

İmam Buhari Türbesi’ni ziyaret etmek için, ziyaretçilerin herhangi bir giriş ücreti ödemelerine gerek yoktur. Ancak ziyaretçiler, külliyenin bakımı için küçük bağışlar yapabilmektedirler.