Üsküp’te Tarihi Bir Taş Köprü: Üsküp Fatih Sultan Mehmet Köprüsü

Üsküp Fatih Sultan Mehmet Köprüsü, Üsküp şehir merkezinde bulunan tarihi bir Osmanlı köprüsüdür. Üsküp’ün simgelerinin biri olarak kabul edilmektedir. Vardar Nehri üzerinde yer alan Fatih Sultan Mehmet Köprüsü, nehrin sağ yakasında Makedonya Meydanı ile sol yakasında Eski Üsküp Çarşısı’nı birbirine bağlamaktadır.

Modern ve Geleneksel Üsküp arasında Bir Bağlantı: Üsküp Fatih Sultan Mehmet Köprüsü

Fatih Sultan Mehmet Köprüsü’nün 15. yüzyılın ikinci yarısında, 1451 ve 1469 arasında inşa edildiği tahmin edilmektedir. Padişah II. Mehmet tarafından yönetilen bu dönem özellikleri dikkate alındığında devlet, fethettiği bölgelere cami, köprü, medrese tarzı yapılar inşa ettirmiştir. Bu nedenle bu köprünün de, Osmanlı tarafından, Fatih Sultan Mehmet Döneminde yapılmış olma ihtimali ağır basmaktadır. O dönem yapılan köprülere bakıldığında aynı mimari özellikler bu taş köprüde de bulunduğundan bu görüşün dayanağı oldukça güçlüdür.

Bilinen hikâyeye göre köprü, Makedonya Osmanlı İmparatorluğu altındayken padişah Fatih Sultan Mehmet zamanında yapılmıştır. Bu isimle bilinirken 1900’lü yıllarda Osmanlı İmparatorluğu’nun Balkanlardaki etkisinin azalmasıyla birlikte artık farklı isimlerle anılmaya başlanmıştır.

Bir süre sonra ise sadece Taşköprü ismini almış ve turistlere de bu isimle anlatılmıştır. Her ne kadar Osmanlı mimarisine ait izler net bir şekilde gözlemlenebilse de Fatih Sultan Mehmet ismi günümüzde kullanılmamakta ve köprü Taş Köprü olarak bilinmektedir. Bunun sebebi ise Makedonya halkının ve bazı tarihçilerin köprüyü Fatih Sultan Mehmet’in yaptırmadığı, aslında yapım tarihinin çok daha öncesine dayandığı inancıdır.

Bundan yıllar önce her hafta pazar günleri düzenlenen “Köprüde Kahvaltı “ adlı bir girişim bulunmaktaymış. Bu girişim köprünün üzerinde toplu olarak kahvaltı yapılmasına olanak sağlamaktaymış. Amaç ise topluca güzel bir şekilde vakit geçirmekti. Bu kahvaltı etkinliğine yer ayırtarak ücretsiz şekilde katılım sağlamak mümkündür. Bu gelenek, bilinmeyen nedenlerden dolayı kaldırılmış olup günümüzde maalesef düzenlenmemektedir. Tekrardan düzenlenmesi için Makedonya halkının çeşitli girişimleri ve imza kampanyaları olsa da kısa vadede böyle bir oluşum söz konusu değildir.

Üsküp Fatih Sultan Mehmet Köprüsü Mimarisi

Üsküp Fatih Sultan Mehmet Köprüsü; dökme kurşun, kırma taş ve harçla sabitlenmiş traverten taş bloklardan yapılmıştır. Orijinal görünümünde 13 yarım daire kemer içermektedir. Köprü uzunluğu 213 metre, genişliği ise 6,33 metre olarak bilinmektedir. Köprü, yekpare taş bloklardan inşa edilmiş olup devasa yapısı yarım daire biçimli yaylarla birbirine bağlanan sağlam sütunlarla desteklenmektedir. Orta direk gibi bazılarının iç kısmında direk üzerindeki yükü azaltmak ve aynı zamanda toplu odalar olarak hizmet etmek için büyük çift fonksiyonlu odalar bulunmaktadır.

Köprünün tarih boyunca sayısız kaza, tehdit ve doğal afetlere direnmiş olması; gerçekten sağlam yapılı olduğunu kanıtlar niteliktedir.

Kırma taş kullanılarak yapıldığı için sonralarda Fatih Sultan Mehmet Köprüsü yerine "Taş Köprü" olarak anılmaya başlanmıştır. Geçmişte köprü trafiğe açık olarak hizmet vermekteyken bugün sadece yayalar tarafından turistik amaçlı ziyaret edilmektedir.

Üsküp Fatih Sultan Mehmet Köprüsü Giriş Ücreti, Ziyaret Gün ve Saatleri

Üsküp Fatih Sultan Mehmet Köprüsü ziyareti için herhangi bir giriş ücreti bulunmamaktadır. Köprü, haftanın 7 günü 24 saat ziyaret edilebilmektedir. 213 metre uzunluğa sahip olduğu için turistler, Eski Üsküp ve Yeni Üsküp arasında bu köprüyü yaya olarak oldukça sık kullanmaktadır.