Bosna Hersek’de Osmanlı’dan Bir İz: Gazi Hüsrev Bey Camii

Gazi Hüsrev Bey Camii, yine aynı isimde Bosna Hersek’in Saraybosna şehrinde yer alan bir külliyenin içerisinde yer almaktadır. Cami girişinde kapının üzerinde sülüs hattı süslemesi ile yazılmış üç beyitlik Arapça kitabesinden alınmış bir metin yazmaktadır. Bu metnin Türkçe mealinde ise caminin Kanuni Sultan Süleyman döneminde yaptırıldığı belli olmaktadır.

1530-1531 yılları arasında yaptırılan Gazi Hüsrev Bey Camii ile birlikte yaptırılan külliye unsurları ise 1537-1538 yıllarında inşa edilmiştir. Osmanlı mimarisinin en ileri gelen yapılarından bir tanesidir. Bir diğer adıyla ve de o bölgede yaşayan halkın söyleyişi ile ’’Bey Camii’’ olarak da adlandırılmaktadır. Caminin en önemli özelliklerinden bir tanesi de sadece Müslümanlar için değil tüm din mensupları için kapılarını aralayarak kültür dolu bir ziyaret gerçekleştirebilmelerine olanak sağlıyor olmasıdır. Dönemin Sancak Beyi Gazi Hüsrev Bey adına yaptırılan cami, Osmanlı’nın en ünlü mimarlarından Mimar Sinan imzasını taşımaktadır.

Gazi Hüsrev Bey Camii’nin Hikayesi

Gazi Hüsrev Bey Camii, Kanuni Sultan Süleyman’ın verdiği temlikname ile birlikte Gazi Hüsrev Bey’e büyük araziler bağışlamıştır. Daha sonra ise bu arazilere külliye, cami ve medrese gibi pek çok yapının inşa edilmesini emretmiştir. Bir nevi Gazi Hüsrev Bey için hayrat görevi gören külliye, orayı ilk başlarda kendi amaçları doğrultusunda kullananlardan sonra ziyarete gelenlerin de hayır dualarını almaktadır. Günümüzde de aktif bir şekilde Saraybosna’da yer almakta olan Gazi Hüsrev Bey Camii, hem Türkiye’den hem de farklı ülkelerden gelen misafirlere ev sahipliği yapmaktadır. O dönemin şartlarında üretilmiş olan binalar ve kullanılan mimari yapıları ile ilgi görmeye devam etmektedir.

Cami yaptırdıktan sonra o dönem Bosna Hersek’i işgal eden Sırplar tarafından defalarca yok edilmek istenmiştir. Bu süreç zarfında tamamen yok edilmeyen cami yine de büyük çaplı hasar görmüştür.

1996 yılında tekrar onarılan ve günümüzdeki görüntüsüne en yakın halini alan cami, hala belirli zamanlarda restorasyon çalışmaları ile düzenlenmeye de devam etmektedir. Suudi Arabistan’ın mali desteği ile birlikte onarılan cami için Osmanlı mimarisinin kalıntılarının özü ile birlikte korunması da öncelikli hedef olarak belirlenmiştir. Cami ile bilinmesi gereken bir diğer enteresan bilgi ise Gazi Hüsrev Bey’in 1531 ve de 1534 yılları arasında Gazi Hüsrev Bey’in aynı camiden Suriye ve de Türkiye’ye de yaptırdığı bilgisidir.

Gazi Hüsrev Bey Camii’nin Mimarisi Hakkında

Gazi Hüsrev Bey Camii, Osmanlı’nın en önemli mimarı olan Mimar Sinan tarafından yaptırılmıştır. Mimari özellikleri itibari ile Osmanlı dönemini en iyi şekilde yansıtan cami aynı zamanda geniş bir avluya sahiptir. Etrafı tamamen ağaçlar ve yeşil bitkiler ile çevrili olan caminin avlusunun ortasında ise yine devasa boyutlarda bir şadırvan yer almaktadır. Şadırvandan akan suyun ferahlatıcı etkisi olduğu da ziyaretçiler tarafından dile getirilen bir gerçektir.

Caminin bahçesinde yer alan ağaçlar arasında ise Osmanlı döneminden kalma olduğu düşünülen bir Ihlamur ağacı yer almaktadır.

Bu ağacın gelen insanlara huzur verdiği de dile getirilen söylentiler arasında yer almaktadır. Caminin içerisinde ise duvar ve tavanlarda yer alan Osmanlı motifleri ile son derece şık bir görünüme sahiptir. Yerlerde serili olan Osmanlı halıları da yine Gazi Hüsrev Bey Camii’ne ayrı bir karakteristik özellik eklemektedir. Aynı zamanda yine Osmanlı tütsüsünden elde edilen son derece hoş kokuya sahip cami kokusu da ziyaretçilerin içlerini maneviyat ile doldurmalarını sağlamaktadır.

Gazi Hüsrev Bey Cami İle İlgili Bilinmesi Gerekenler

Gazi Hüsrev Bey Camii’sine gitmeden önce bilinmesi gereken belli başlı bilgiler mevcuttur. Bunlardan ilki, caminin giriş ve çıkış saatleri olacaktır. Haftanın her günü Müslümanlar için 5 vakit ezanın duyulduğu camide, yabancı ziyaretçilerin giriş yapabilmeleri için ise farklı saatler mevcuttur.

Sabah 09.00 ile 17.00 saatleri arasında ziyarete gelen misafirler; cami içerisinde fotoğraf çekilme, Osmanlı mimarisine yakından tanık olma ve de devasa bahçesi içerisinde diledikleri gibi vakit geçirme imkanlarından yararlanabilmektedir.

Giriş için internet üzerinden satın alınabilen 17.42₺ değerinde bir bilet elde edilmesi gerekmektedir. Cami, Müslümanlar için bir simge haline geldiği için girişte misafirlerin üzerlerine giydikleri kıyafetlere de dikkat etmeleri gerekmektedir.