Makedon Rönesansı’nın Eseri: Nea Moni Manastırı

Nea Moni, Provatas Dağ vadisinde inşa edilmiş bir manastır olup etrafı çamlarla çevrilmiş Sakız Adası’ndaki en önemli anıt özelliğini taşımaktadır.

UNESCO’nun Dünya Mirası Listesi’nde yer alan Nea Moni Manastırı, “Makedon Rönesansı” olarak bilinen çeşitli tarihi mozaiklere ev sahipliği yapmaktadır.

Nea Moni Manastırı’nın Tarihçesi

11. yüzyılda inşa edilen Nea Moni Manastırı, Sakız Adası’na 15 km uzaklıktadır. Bizans İmparatoru Konstantin IX Monomakhos ve eşi imparatoriçe Zoe tarafından yaptırılmıştır. Manastırın yapımına 1042 yılında başlanmıştır. Tam olarak 

13 yıl süren Nea Moni Manastırı 1055 yılında tamamlanmıştır. 17. yüzyıla kadar 800 keşişe ve büyük mirasların sayesinde ekonomik güce sahip olmuştur. 1822 yılında Osmanlı tarafından yıkılmasıyla manastır prestijini kaybetmiş ve keşiş sayılarında da düşme olmuştur.

1700 metrekarelik bir alanı kaplayan Nea Moni Manastırı, katolikon (ana kilise), hücreler, yemek odası ve Aziz Luka’ya ait küçük bir şapelden oluşmaktadır. Etrafı surlarla çevrili ve çam ağaçlarıyla süslenmiştir. Nea Moni özellikle kilisenin duvarlarında yüzyıllardır barındırdığı freskleriyle ünlüdür.

Bizans Mimarlığına Özgünlük Katan Nea Moni Manastırı’nın Fiziki ve Mimari Yapısı

Nea Moni Manastırı’nın içerisinde bulunan katolikon, Meryem Ana’nın göğe kabul edilip adandığı merkezi yapısını oluşturmaktadır. Günümüze kadar pek çok restorasyona maruz kalan manastır, 1822 ve 1881 yıllarında şiddetli deprem yüzünden oldukça hasar almıştır. Bu yüzden günümüzde yeniden inşa edilmiş haliyle orijinalinden oldukça uzaktır. Üç kurucuların kalıntıları ne yazık ki yağmalanmalar sonucu yok olmuştur.

Nea Moni Manastırı’nın Efsaneleri

Rivayete göre, yakınlarda bulunan Midilli adasında sürgünde olan Konstantin, mucizevi bir şekilde mersin dalına asılı Meryem Ana’nın bir ikonunu bulan üç keşiş tarafından ziyaret edilmiştir.

Keşişler daha sonra Konstantin’e sürgün zamanından sonra zafer kazanmış olduğunu ve imparator olduğunu bu yüzden vizyonlu biri olduğunu söylemişlerdir. Konstantin bu vizyonun gerçekleşmesiyle büyük bir kilise inşa edeceğine dair söz vermiş ve sözünü tutmuştur. 1042 yılında da Meryem Ana’ya adayarak Nea Moni Manastırı’nın inşasına başlanmıştır.

Nea Moni Manastırı’nın Ziyaret Saati ve Ziyaret için Ödenmesi Gereken Giriş Ücretleri

Nea Moni Manastırı 1992 de ziyaretçi almaya başlamıştır. Nea Moni Manastırı haftanın altı günü sabah 08.30 ile öğlen 13.00 saatlerinde ziyaretçilerine açıktır. 

Manastır, salı günleri ise kapalıdır. 

Nea Moni Manastırı giriş ücretleri ise mart ayından ekim ayı sonuna kadar 4 €, aralık ayından şubat ayı sonuna kadar yani kış boyu 2 € olarak ücretlendirilmiştir.