Yönetmenlere İlham Veren Romantizm Kokan Ada: Procida

Procida, Napoli Körfezi boyunca uzanan, 16 kilometre uzunluğunda, “İtalyan Kültür Başkenti”dir. Güney Procida, Flegrean Adaları’ndan biridir. Diğerlerine kıyasla daha küçük bir adadır. Miseno ile Ischia arasında bulunmaktadır.

Ada verimli toprakları, muhteşem sahili ve köklü tarihi ile her yıl binlerce turisti ağırlamaktadır. Rengarenk evleri ile ziyaretçilerini bir masalın içindeymiş gibi hissettiren adanın, farklı noktaları dikkatleri üzerine çekmektedir. Özellikle Yunan Miken kalıntıları ile Avrupa’nın ilk su altı kemerinin bulunduğu kısımlar arkeoloji ve tarihe düşkün turistlerin ilgi odağı olmaktadır. Bunun yanı sıra yaz döneminde sakin atmosferi, kristal berraklığındaki sulara sahip plajları ile Procida Adası, bir cazibe merkezi haline dönüşmektedir. Adada bulunan çok sayıda dükkan ve restoran ise ziyaretçilerin keyifli bir tatil geçirmelerini sağlamaktadır.

Procida’nın Mikenler’e Dayanan Tarihi

Procida Adası’nın tarihi çok eskilere dayanmaktadır. MÖ 15. ve 16. yüzyıllar arasında adayı Mikenler işgal etmiştir. Adada bu yüzyıllara ait Miken Yunan kalıntıları bulunmuştur. Sonra Cuma şehrinden Rumlar adaya gelmiştir. Procida isminin kökeninin Cuma’dan geldiği düşünülmektedir. Kesin olmamakla birlikte adının Cuma’ya yakın anlamı taşıdığı düşünülmektedir. Roma Dönemi’nde Procida Adası, aristokrat sınıfı için popüler bir tatil bölgesi olarak işlev görmüştür. Orta Çağ Batı Roma İmparatorluğu’nun yıkılmasından sonra ada yüzyıllar boyunca Vandallar, Gotlar ve Sarazenler tarafından işgal edilmiştir. Bu işgal ve yıkımlar yerel halkı bir bölgeye toplanarak Terra adlı burnun üzerine konumlanmış kaleye çekilmeye itmiştir. O dönemde bölgeye Terra Murata adı verilmiştir. Duvarlarla kendilerini korumaya çalışmışlardır.

MS 6. yüzyılda Bizans’ın yeniden kurtulduktan sonra Procida, Napoli Dükü’nün hükmüne girmiştir. Güney İtalya’nın fethi ile Procida Adası, günümüzde Procida Dağı olarak adlandırılan anakara kısmı ile Da Procida ailesine verilmiştir. Bölge 200 yıldan fazla Da Procida ailesi tarafından yönetilmiştir. Sonrasında ise 1339 yılında Napoli’de hüküm süren ailelerden biri olan Fransız kökenli Cossa ailesine verilmiştir. Bu dönemde, tarımdan balıkçılığa geçiş başladığı için ekonomik bir dönüşüm olmuştur. Roma İmparatoru V. Charles’ın hükmü sırasında ise ada D’Avalas ailesine verilmiş, ada bu dönemlerde korsan baskınlarına maruz kalmıştır.

1744’ te Procida kraliyetin av rezervi haline gelmiştir. Bu süreçte gemi zanaatı ilerlemiş ve Procida nüfusu yaklaşık olarak 16.000 kişiye yükselmiştir. İngilizcesi Procida Island olan Procida Adası, Fransızlar ve İngilizler arasındaki deniz savaşlarındaki stratejik konumu sebebiyle birkaç yıkım dönemi yaşamıştır. 1907’de Isola di Procida, bağımsızlığını ilan etmiş ve Procida Dağı (Monte di Procida) olarak adlandırılan anakarasını kaybetmiştir. Son 10 yılda Procida nüfusu biraz büyümüş olsa da ekonomi büyük ölçüde denizcilik alanına bağlı kalmıştır.

Procida Kültürü ve Enfes Lezzetleri

Procida yemek kültürünün ana ürünü, yerel balıkçılar tarafından tutulan ve Marina Grande’de taze halleriyle satılmakta olan balık ve deniz kabuklularıdır. Ada mutfağında insalata di Limoni adı verilen yağlı limon salatası da bir hayli meşhurdur. Procida’da, coniglio alla procidana, Procia usülü sarımsaklı tavşan, beyaz şarap gibi farklı ada spesiyalleri bulunmaktadır. 

Sıcak günlerde, Procida’ nın ünlenmiş limonlarıyla yapılan “limoncello” turistler ve yerel halk tarafından büyük ilgi görmektedir. 

Hatta adada geleneksel lezzetlerin ön plana çıkarıldığı Limon Festivali gibi etkinlikler de düzenlenmektedir.

Procida, gezginler, sanatçılar ve özellikle yazarlar için gizli bir tatil bölgesi haline gelmiştir. Procida Adası, ona uğrayan fotoğrafçılara ve yönetmenlere ilham vermiştir. 1849’da Fransız yazar Alphonse de Lamartine, Procida’nın ve denizinin doğal güzelliklerini coşkulu betimlemelerle anlattığı ’Graziella’ adlı hikayeyi yazmıştır. 1957’de Procida, İtalyan roman yazarı Elsa Morante’nin ’L’isola di Arturo’ adlı gençlik öyküsüyle uluslararası ününe tekrar kavuşmuştur.

Procida Adası’nda bulunan balıkçı köyü Marina Corricella da yönetmenlerin dikkatini çekmiştir. Adada, 1994’te "II Postino" ve 2000’de "Yetenekli Bay Ripley" filmleri çekilmiştir. Procida kültürel mirası adına her yıl “Kültür Haftası” ve “Elsa Morante Edebiyat Ödülü” düzenlenmektedir. Elizabeth Taylor ve Richard Burton’un oynadığı “Kleopatra” isimli filmin sahnelerinde Procida Limanı yer almaktadır. Tarihiyle ünlü bir merkez olan adada 2013 yılından itibaren ise Procida Film Festivali düzenlenmeye başlanmıştır.