Son Akşam Yemeği ile Santa Maria delle Grazie

Santa Maria delle Grazie, İtalya’nın Milano kentinde Milan Dükü 1. Sforza’nın isteği üzerine baş mimar Gui Forte Solari tarafından tasarlanmıştır. Sforza’nın Azize Meryem şapeli bulunan bir yere kilise yapılması isteğiyle başlayan süreç oldukça uzun sürmüş, Sforza yapının bitimini göremeden hayatını kaybetmiştir. Kilise, başlangıçta Sforza ailesinin ismini ve gücünü temsilen aile mezar yeri olarak kullanılmak istenmiştir. Yapı, 1980 yılında Unesco Dünya Mirasları Listesi’ne alınmıştır.

Santa Maria delle Grazie Tarihi

1463 yılında Dominik rahipleri tarafından inşa edilmeye başlanan Santa Maria delle Grazie, 1482 yılında tamamlanmıştır. Yapı, manastır ve kiliseden oluşmaktadır. Manastır kısmı daha önce tamamlanmış iken, kilise bölümünün inşası 1497 yılına kadar sürmüştür. Kilise üzerinde ağırlıklı olarak Gotik mimari ve erken Rönesans etkileri görülmektedir. Yapı, 15. Yüzyılın sonlarına doğru Rönesans mimarisi ve tarzını Milano’ya tanıtan ünlü mimar Bramante tarafından büyük oranda yeniden inşa edilmiştir. Kilisenin en önemli ve günümüzde en turistik alanlarından biri olan yemekhane bölümü yine Bramante döneminde yapılmıştır.

Kilise bir nef ve iki geçitten oluşan, bölünmüş bir yapıya sahiptir. Kilisenin yapımında özellikle duvarlarda toprak, granit ve yapraklardan oluşan doğal malzemeler kullanılmıştır. Kilise bölümü yedi şapelden oluşmaktadır. Şapeller, 16. yüzyıl ve daha sonrasında Gaudenzio Ferrari ve Tiziano Vecellio gibi sanatçılar tarafından süslenerek tekrar dekore edilmiştir.

Santa Maria delle Grazie’nin manastır bölümü ise üç manastırdan oluşmaktadır. İlk manastır 1897 yılında yıkılmıştır. İkincisi Büyük Manastır olarak bilinmektedir. Üçüncü manastır ise Ölüler Manastırı olarak adlandırılmış, 1943’te yıkılıp daha sonra tekrar yapılmıştır.

Manastır bölümünün kuzey tarafında kütüphane, batı tarafında ise yemekhane bölümü bulunmaktadır. Yemekhane bölümü 1943 yılındaki saldırılar sonucu yıkılmış, tekrar inşa edilmiştir. Ancak yemekhanenin İki duvarında bulunan resim yıkılma sonrasında korunmuş ve günümüze ulaştırılmıştır. Bunlar Son Akşam Yemeği ve Çarmıha Gerilme isimli eserlerdir.

Santa Maria delle Grazie’de Sergilenen Son Akşam Yemeği

İncil’de tasvir edilen Son Akşam Yemeği sahnesi, dönemin İtalya’sında sanatta sıkça kullanılan bir konu olmuştur. Tasvirde İsa’nın havarilerine içlerinden birinin kendisine ihanet edeceğini söyledikten hemen sonraki sahne anlatılmaktadır. Leonardo da Vinci, tasviri daha farklı yorumlamış ve İsa’yı alışılmışın dışında resmetmiştir. Santa Maria delle Grazie kilisesinin yemekhane duvarına yapılan eserde sanatçının yorumu ile birlikte havarilerin her birinin tepki ve ifadesi büyük bir ustalıkla resmedilmiştir. Eserde İsa’nın havarilerin ortasında durduğu ve her bir havarinin yüz ifadesi ve hareketlerinin oldukça etkili bir şekilde ortaya konulduğu görülmektedir.

Santa Maria delle Grazie kilisesinin en çok ziyaret edilme sebeplerinden biri şüphesiz Leonardo da Vinci’nin kilisenin duvarına resmettiği Son Akşam Yemeği isimli eseridir. Sforza ailesinin varislerinden Dük Ludovico, Leonardo da Vinci’den kilise duvarına bir resim yapmasını istemiştir. Eser, kilisenin manastır bölümünün yemekhane duvarında yaklaşık 5 metre yüksekliğinde ve 8 metre genişliğinde bir alana yapılmıştır. Yemekhanenin kuzey duvarını tamamen kaplamaktadır.

Eser, içerdiği gizem ve sırlarla oldukça fazla spekülasyona sebep olmuştur. Resimde Yahuda’nın elinde sikkeler bulunan çanta tutması, Aziz Petrus’un elinde izlenimi verilmiş ancak kimin olduğu bilinmeyen bıçak gibi ayrıntılar farklı şekillerde yorumlanmış ancak eserin gizemi tam olarak çözülememiştir. On üç sayısına karşı duyulan batıl inancın da Da Vinci’nin bu şaheseri ile ortaya çıktığı düşünülmektedir.

Santa Maria delle Grazie Ziyaret Günleri ve Ücreti

Mimarisi, tarihi ve görkemi ile görülmeye değer Santa Maria delle Grazie ile ünlü başyapıt Son Akşam Yemeği, yılın hemen her dönemi yoğun ziyaretçi almaktadır.

Santa Maria delle Grazie, hafta içi sabah 10.00 itibariyle açılmaktadır ve 12.00’ye kadar gezilebilmektedir. 12.00-15.00 arası kapalı olup 15.00-17.00 arası tekrar ziyarete açılmaktadır.

Pazar günleri ise ziyaret saatleri 16.00- 17.50 olarak belirlenmiştir. Kilisede kutlamalar ve özel dini günler sırasında ziyaretçi kabul edilmemektedir. Ayrıca kilise bölümü de pazartesi günleri ziyarete kapalıdır.

Kilise ziyareti için giriş ücreti 10 eurodur. Ancak bu ziyarete Son Akşam Yemeği tablosu dahil değildir. Tabloyu görmek isteyenlerin 15 euro karşılığında bilet satın alması gerekmektedir.

18-25 yaş arası ziyaretçiler ise 2 euro karşılığında indirimli biletle müzeye giriş yapabilmektedir.

Son Akşam Yemeği’nin sergilendiği müze bölümü pazartesi günleri, 1 Ocak ve 25 Aralık tarihlerinde ziyarete kapalıdır. Müzeye hafta içi salı gününden cuma gününe kadar 09.45- 19.00 saatleri arasında ziyaretçi kabul edilmektedir.

Müze için bilet satın alma işlemi online olarak yapılmaktadır. Yoğunluktan dolayı biletlerin en az 2 ay önceden alınması tavsiye edilmektedir. Ziyaretçilerin giriş saatinden en az 15 dk önce gişede olması ve bileti teslim etmesi gerekmektedir. Aksi halde biletler geçerliliğini yitirecektir.

Son Akşam Yemeği ziyareti 12 kişi ile sınırlandırılmıştır. Her grup 12 kişi olarak giriş yapıp 15 dakika boyunca içeride kalabilmektedir. Müzeye ziyaretçilerin herhangi bir çanta ile girmesi yasaktır. Ziyaretçilerin giriş yapmadan önce özel eşyalarını bırakacak bir yer bulmaları tavsiye edilir.