Dünyadaki En Önemli Erken Dönem İslam Arkeolojik Alanı: Medinetü’z-Zehra Sarayı

Medinetü’z-Zehra Sarayı İspanya’nın Cordoba şehrinin kuzey batısında, Cordoba sıradağlarının yamacında bulunmaktadır. İspanya’daki en önemli arkeolojik alanlardan biridir. Emeviler döneminde ilk Cordoba halifesi III. Abderraman’nın emriyle inşasına başlanmıştır. Medinetü’z-Zehra, ışık şehri anlamına gelmektedir.

Endülüs’te İslam Mimarisinin En Önemli Simgesi

936 yılında inşasına başlanan Medinetü’z-Zehra Sarayının yapımı tam kırk yıl sürmüştür. 115 hektar alandaki devasa saray, halifelik için bir karargah ve halifenin ikametgahı olması amacıyla inşa edilmiştir. Ancak, sadece bir saray değil içinde devletin sivil ve askeri yönetimin yürütüldüğü bir saray şehridir. Medinetü’z-Zehra Sarayı, Emevi liderinin doğu İslam halifelerinden, Abbasilerin Şam’dan ve Fatımilerin Mısırdan bağımsızlığının sembolü olmuştur. 10. Yüzyıldan kalma saray şehri Medinetü’z-Zehra dünyadaki en önemli arkeolojik alanlardan biri ve Batı Avrupa’nın en kapsamlı sit alanı olarak kabul edilmektedir.

Menekşe ve kırmızıdan zengin mermerler, altın ve değerli taşların yanı sıra önemli zanaatkârların eserleri ile Bizans’ın katkıları sarayın tüm ihtişamını kazanmasında yardımcı olmuştur.

Medinetü’z-Zehra Sarayı, Emevi halifeliğinin Başbakanı olan Almazor’un 1002’de ölümünden sonra ardı ardına pek çok iç savaşa tanıklık etmiştir. 1031 yılında Emevi halifeliğinin bitmesiyle savaşlar sona ermiş ve Medinetü’z-Zehra Sarayı Muvahhidler tarafından yok edilene kadar yağmalanmıştır. 2016 yılında Cordoba’nın kültür başkenti ilan edilmesinden önemli katkısı olan Medinetü’z-Zehra Sarayı 1 Temmuz 2018’de UNESCO Dünya Miras Alanı olarak ilan edilmiştir.

Medinetü’z-Zehra Sarayı, Kraliyet Evi , Zengin Salon ve Büyük Sundurma gibi dikkat çekici bir çok alana sahiptir. Kraliyet Evi , halifenin özel evidir. Güneye bakan ev saray şehrinin en yüksek bölümünde yer almaktadır. Dekorasyonda oyma taş, mermer sütunlar ve at nalı kemerler kullanılmıştır. Zengin Salon ise Medinetü’z-Zehra Sarayı’nda yaşanan önemli olayların kutlandığı bir alandır. Ayrıca halifeyi ziyarete gelen kralların ve önemli yetkililerinin kabul edildiği salon olma özelliğine sahiptir. Pembe ve mavi tonlarında çok sayıda sütundan ve at nalı kemerlerden oluşan Zengin Salon 38’e 28 metrekarelik geniş bir alanda yer almaktadır.

Salonun zemini cilalı mermerden olup duvarları oyma mermerden bitkisel motifli süslemelere sahiptir. Medinetü’z-Zehra’nın en doğusunda yer alan Büyük Sundurma, halifeyi ziyaret edecek tüm kişilerin kabul edildiği 11’e 9 metrelik büyük bir kapıdır.

Medinetü’z-Zehra Sarayı Pazartesi günleri ziyarete kapalıdır. Salıdan Cumartesiye 10.00-20.30 saatlerinde, Pazar günleri 10.00-14.00 arasında ziyarete açıktır. AB’de ikamet eden ziyaretçilerden giriş ücreti alınmamaktadır. Aksi durumda Medinetü’z-Zehra Sarayına girişlerde 1.50 € giriş ücreti talep edilmektedir.