Bir Dehanın Zihnini Şekillendiren Okul: Manastır Askeri İdadisi

Manastır Askeri İdadisi, 1848 yılında kurulmuş bir askeri lisedir. Günümüzde ise “Bitola Müzesi” adıyla bilinmektedir. Bölgedeki yoğun politik hareketlilikten dolayı değerli bir kültürel geçmişe sahip olan müze, çok sayıda tarihi esere ev sahipliği yapmaktadır. Fakat tarihsel olarak en önemli özelliği, Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu ve dünyanın sayılı liderlerinin başında gelen Mustafa Kemal Atatürk’ün eğitim gördüğü okullar arasında yer almasıdır.

Manastır Askeri İdadisi, Türkiye Cumhuriyeti için dönemin önemli isimleri arasında yer alan Ali Feti Bey (Fethi Okyar) ve Niyazi Bey gibi isimlerin de öğrenim merkezi olmuştur. Bitola Müzesi, içerisinde barındırdığı kültürel eserlerin çokluğu ve tarihsel birikimi ile ziyaretçilerin bölgedeki en uğrak noktalarından bir tanesidir.

Manastır Askeri İdadisi’nin Tarihçesi

Manastır Askeri İdadisi, dönemindeki adıyla ülkenin “Manastır” bölgesinde bulunmaktadır. Günümüzde ise Makedonya’nın bu kenti için Bitola adı verilmiş ve askeri okul, Bitola Müzesi olarak hizmet vermeye başlamıştır. Manastır Askeri İdadisi, 1848 senesinde kurulmuş ve 1912 senesine kadar sayısız öğrenci yetiştirmiştir.

Manastır Askeri İdadisi;

• 1848-1900 yılları arasında askeri lise,
• 1900-1909 yılları arasında askeri akademi,
• 1909-1912 yılları arasında tekrardan askeri lise,
• Balkan Savaşlarının başlaması ile birlikte 1912-1974 yılları arasında ordu kışlası,
• 1976 senesinden itibaren ise müze olarak hizmet vermiştir.

Tarih boyunca önemli isimlere eğitim ve öğrenim imkanı sunan Manastır Askeri İdadisi, günümüzde verdiği müze hizmeti ile de bu fırsatı sunmaya devam etmektedir. Müze içerisinde yer alan eserler, tarihi bilgi birikiminin artırılması ve pekiştirilmesi adına oldukça değerlidir.

Manastır Askeri İdadisi’nin Fiziki ve Mimari Yapısı

Manastır Askeri İdadisi, doğu ve batı kültürlerinin sentezi olan bir mimariye sahiptir. Ölçüleri ve boyutları, dönem mimarının bir başarısı olarak değerlendirilmiştir. Kronolojik açıdan ise Makedonya Cumhuriyeti sınırları içerisinde bulunan tek tarihi yapı olması nedeniyle önem taşımaktadır.

Manastır Askeri İdadisi, iç alanlarda iki bölmeden oluşur. İlk bölmede kalıcı sergi alanı, 2. bölmede ise Mustafa Kemal Atatürk anısına ayrılmış bir bölüm bulunmaktadır. Bu bölmede Atatürk’e ait şahsi eşyalar, kişisel notlar ve benzeri eserler yer almaktadır. Tarihte yolculuğun tadını çıkarmak için bu bölmenin mutlaka ziyaret edilmesi önerilmektedir.

Manastır Askeri İdadisi’nin Sanatsal Yüzü

Manastır Askeri İdadisi, müze olarak hizmet vermeye başladığında iki bölme olarak tasarlanmış ve günümüze kadar bu haliyle gelmiştir. Bölmelerden biri Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk’ün eşyalarına, diğeri ise kalıcı sergi alanına ev sahipliği yapmaktadır.

Kalıcı sergi alanı içerisinde, farklı dönemlere ait çok sayıda ve çeşitte tarihi eser bulunmaktadır. Müzede bulunan güncel tarihi eser sayısının 2000’den fazla olduğu bilinmektedir. Bu eserler; tarih öncesi dönem, erken Bizans dönemi, Balkan Savaşları, Birinci Dünya Savaşı ve Sosyalist dönem gibi zamanlardan kalma önemli parçalardan meydana gelmektedir. Aynı zamanda Manastır (Bitola) bölgesinin tarihini içeren bilgiler de kalıcı sergi alanında yer almaktadır.

Sergilenen eserler, farklı dönemlerin varlığına bir kanıt oluşturmaktadır. Tarih öncesi mamut dişlerinden cilalı taş devri mezarlarına, mozaiklerden eski kilise kalıntılarına, askeri silahlardan Bitola bölgesi kalıntılarına kadar uzanan geniş bir tarihi eser yelpazesine sergi alanında ulaşmak mümkündür. Ünlü Makedonyalı sanatçıların başında gelen Tode Ivanovski, Mende Ivanovski, Ljubomir Belogaski, Borislav Traikovski (Borislav Trajkovski), Jovan Dimovski, Lazar Licenovski, Dimce Nikolov, Ranko Strumenikovski, Dimitar Pandilov, Nikola Martinovski ve Peco Spiroski’nin bazı eserleri de müzenin bu kısmında bulunmaktadırlar.

Manastır Askeri İdadisi, 700 m2 alanıyla ziyaretçilerine unutulmaz bir deneyim yaşatmaktadır. Makedonya’nın ulusal kahramanları Goce Delchev ve Gjorgi Sugari’nin tabancaları, eski hükümdar dönemlerinden kalma paralar, antik mücevherler ve çeşitli İnciller gibi eserleri görmek için 1 saatten daha uzun bir sürenin ayrılması tavsiye edilmektedir.

Manastır Askeri İdadisi’ni Ziyaret Etmeden Önce Bilinmesi Gerekenler

Manastır Askeri İdadisi, 700 metrekarelik alanı ve 2000’den fazla tarihi eseri ile mutlaka görülmesi gereken bir yapıdır. Günümüzde müze olarak hizmet veren binayı görmeden öncesinden bilinmesi gerekenler ise şu şekildedir:

• Manastır Askeri İdadisi, yani Bitola Müzesi haftanın her günü ziyaretçilere açıktır.
• Ziyaret saatleri, 8.00-16.00 olarak belirlenmiştir.
• Giriş ücretleri iki kategoriye ayrılır; öğrenciler için 100 Makedon dinarı, yetişkinler için ise 200 Makedon dinarı ödeme yapılması gerekmektedir.
• Pazartesi günleri müze içerisinde rehberli bir tur bulunmamaktadır.
• Müze, Ohrid’in Bitola bölgesinde yer almaktadır.
• Müzeyi ortalama ziyaret süresi 1 saattir. Fakat YTUR olarak ziyaretinizden tam performans alabilmeniz için sizlere tavsiye ettiğimiz süre, 1 saat 30 dakikadır.
• Müze normal zamanlarda en çok ziyaretçiyi sabah 9.00-10.00 saatleri arasında almaktadır.

Bitola Müzesi, her yaş grubundan ziyaretçiye uygun bir merkezdir. Detaylı bilgi almak ve unutulmaz bir tarihi deneyim yaşamak isteyen ziyaretçilerin rehberli turlara katılmaları önerilmektedir.