Prag Şehrinin Merkezindeki Görkemli Kilise: Tyn Kilisesi

Gotik mimarisi ile dikkat çeken Tyn Kilisesi, Çek Cumhuriyeti’nin başkenti Prag’da bulunmaktadır. Eski Şehir Meydanı’nda yer alan tarihi kilise, 14. yüzyılda inşa edilmiştir. Prag’ın merkezindeki Our Lady before Týn Kilisesi, görkemi ile şehrin hemen hemen her noktasından görülebilmektedir. Her yıl binlerce ziyaretçiyi ağırlayan kilise, Prag’ın önemli simgelerinden biri haline gelmiştir.

Tyn Kilisesi’nin köklü Tarihi

Günümüzde Tyn Kilisesi’nin olduğu yerde, 11. yüzyılda Romanesk tarzda inşa edilmiş bir başka kilisenin yer aldığı bilinmektedir. Bu eski kilise, bölgeye gelen yabancı tüccarlar için inşa edilmiştir. Daha sonra yapı, 1256 yılında Gotik tarzda yenilenerek adı Meryem Ana Kilisesi olarak değiştirilmiştir.

Bugünkü Tyn Kilisesi de Meryem Ana Kilisesi yıkılarak aynı yere inşa edilmiştir. Tyn Kilisesi’nin inşası 14. yüzyılda Arraslı Matthias ve daha sonra Peter Parler’in yönetimi altında geç Gotik tarzda yapılmaya başlanmıştır. 15. yüzyılın başlarında ise neredeyse tamamlanan inşasında sadece kuleler ve çatı eksik kalmıştır. Bu yapılar da daha sonra eklenerek kilisenin inşaatı tamamlanmıştır.

Our Lady before Týn Church, 1427’de kilisenin vekili olan ve daha sonra Prag’ın gelecekteki başpiskoposu olacak Rokycan’lı John da dahil olmak üzere iki yüzyıl boyunca Hussites tarafından kontrol edilmiştir.

1620’de kaybedilen Beyaz Dağ Savaşı’ndan sonra Prag’da Katolikleşme dönemi başlamıştır. Sonuç olarak, Poděbrady’li George’un "kafir kral" heykelleri ve kadeh 1626’da Tyn Kilisesi’nden kaldırılmıştır. Bu eserlerin yerini kadehin eritilmesiyle yapılmış dev bir Meryem Ana heykeli almıştır.

1679’da kiliseye yıldırım çarpmış ve sonrasındaki yangın, Barok tarzdaki eski döşemelere ağır hasar vermiştir. 1876-1895 yıllarında gerçekleştirilen restorasyon ve daha sonra 1973-1995 yıllarında yapılan kapsamlı dış yenileme çalışmaları ile kilise bugünkü görünümüne kavuşturulmuştur.

Tyn Kilisesi’nin Mimarisi ve Efsanesi

Barok mimarisinin en güzel örneklerinden olan Tyn Kilisesi’nin iki kulesi bulunmaktadır. Kuleler yaklaşık 80 m yüksekliğindedir. Eski Şehir Meydanı’nda yer alan kilisenin bu kulelerinin simetrik olmadıkları ortaya çıkmaktadır. Kuleler, Adem ve Havva olarak isimlendirilmiştir. Adem Kulesi diğerine göre oldukça büyüktür. Özellikle dünyanın eril ve dişil taraflarının temsili olan bu kuleler, dönemin Gotik mimarisinin karakteristiği olarak ifade edilmektedir.

Dışarıdan etkileyici bir şekilde Gotik olmasına rağmen, kilisenin içi barok tarzda tasarlanmıştır. Kilisenin en ilginç yapılarından ikisi, Barok ustası Karel Škréta’nın Bakire ve Kutsal Üçlü ile ana sunağı ve II. Rudolf’un en ünlü saray bilim adamlarından biri olan Danimarkalı astronom Tycho Brahe’nin mezarıdır. Kilisenin güney duvarının iç tarafında iki küçük pencere bulunmaktadır. Günümüzde pencereler kapatılmış olsalar da bir zamanlar genç Franz Kafka’nın yaşadığı yeri görmektedir.

Kilisenin dış cephesinde, Týnská ulička’ya bakan kuzey köşesinin tepesinde Çarmıha Gerilme’yi gösteren ve IV. Charles’ın en sevdiği mimar Peter Parler tarafından oyulmuş, 14. yüzyıldan kalma dikkat çekici bir eser yer almaktadır.

Efsaneye göre Tyn Kilisesi’nin kuleleri, Walt Disney’e Uyuyan Güzel Kalesi için ilham vermiştir. Her ne kadar bu efsanenin doğrulu tartışılsa da görkemli kuleler gece karanlık gökyüzünü parlak bir şekilde çevreyi aydınlatmaktadır.

Ziyaretçiler için Tyn Kilisesi

Tyn Kilisesi, yalnızca belirli saatlerde ziyaretçi kabul etmektedir. Yılın her mevsimi açık olan kilise, pazar günleri hariç 10.00-12:00 ile 15.00-17.00 saatleri arasında ziyaretçileri ağırlamaktadır. Pazar günü ise 10.00 ile 12.00 saatleri arasında açıktır.

Tyn Kilisesi’nde, Eylül’den Temmuz’a kadar Salı ve Perşembe saat 18.00, Cuma 15.00, Cumartesi 08.00, Pazar ise 09.30 ile 21.00’da ayinler yapılmaktadır. Haziran ve Ağustos’ta ise Pazartesi’den Cuma’ya 12.15, Cumartesi 08.00, Pazar ise 09:30 ile 21:00 saatleri arasında ayinler düzenlenmektedir.

 Ayinler sırasında kiliseyi gezmek mümkün değildir. Sadece kilisenin dışı gezilebilmekte ve ayinin bitmesi beklenmektedir.

Tarihi Tyn Kilisesi’ne girişlerde ücret ödeme zorunluluğu bulunmamaktadır. Ama gönüllü olarak en az 40 Çek korunası yani yaklaşık olarak 1,5 Euro vererek giriş yapmak da mümkündür.