Prag’ın En Büyük Kütüphane Kompleksi: Klementinum

Dünyanın en güzel kütüphaneleri arasında sayılan Klementinum, Çek Cumhuriyeti’nin başkenti Prag’da yer almaktadır. Tarihi ve mimarisi ile ziyaretçilerin gözlerini kamaştıran kütüphanede, 20 binden fazla kitap bulunmaktadır. Ayrıca çevresindeki tamamlayıcı yapıları ile dikkat çeken kütüphane, çok sayıda kişinin şehirde ziyaret ettiği ilk mekânlardan biridir.

Klementinum Kütüphanesi’nin Doğuşu

Klementinum ve çevresindeki diğer yapıların inşası, 1556 yılına kadar uzanmaktadır. Bu dönemde Bohemya’ya gelen Cizvitler tarafından inşa edilen kütüphane, manastır olarak kullanılmıştır. Daha sonra 1653 yılında manastırda kalan kişilerin artması sebebi ile yapının genişletilmesine karar verilmiştir. 

Yaklaşık 170 yıl süren genişletme çalışması sonucunda 2 hektarlık alana kütüphane kompleksi inşa edilmiştir. Yapı, bu özelliği ile Avrupa’nın en büyük bina komplekslerinden biri olarak kabul edilmektedir.

Klementinum Kütüphane binası ve çevresindeki diğer tarihi yapıların inşasında Carlo Lurago, Franz Maximilian Kanka ve Kilian Ignaz Dientzenhofer gibi ünlü mimarlar yer almıştır. Kompleks tamamlandıktan sonra bir süre okul olarak kullanılmıştır. 1622’de ise okul, üniversiteye çevrilmiştir. Bunu yanı sıra kütüphane, eczane, matbaa odası, tiyatro ve kilise binaları gibi birçok yapı da bu kompleks içerisinde yer almaktadır.

1773’te Cizvitler, Klementinum’dan ayrılmak zorunda kalmıştır. Ancak üniversite hizmet vermeye devam etmiştir. Üniversite, 1882’de Çek ve Alman bölümleri olarak ikiye ayrılmıştır. 1930’da ise Felsefe Fakültesi yeni bir binaya taşınmış ve Klementinum, Milli Kütüphane’nin merkezi olmuştur.

Görkemli Mimarisi ve Sanat Eserleri İle Klementinum

Barok mimarisinin göz alıcı örneklerinden biri olan Klementinum Kütüphanesi, ilk olarak 1722’de Cizvit Üniversitesi’nin bir parçası olarak açılmıştır. 

Kütüphane günümüzde 20.000’den fazla kitaba ev sahipliği yapmaktadır.

Barok kütüphanenin içi, 18. yüzyıldan beri bozulmadan kalmıştır. Kütüphanenin tavanı; eğitimin alegorik motiflerini temsil eden ressam Jan Hiebl tarafından fresklerle ve Cizvit azizlerinin, üniversite profesörlerinin ve bu dinin önde gelen temsilcilerinin portreleriyle süslenmiştir. Klementinum bina kompleksinde bulunan Ayna Şapeli’ndeki resimlerin de sahibi olan Hiebl’in eserlerinin, ziyaret eden insanlar üzerinde büyük bir etki bıraktığı ifade edilmektedir. Ayna Şapeli, Wolfgang Amadeus Mozart’ın da eserlerinin bazılarını bestelediği yer olarak bilinmektedir.

Kütüphane’nin kubbesinde yer alan bilim ve sanat temalı hayali resim, Hikmet Tapınağı’nı sembolize ederken, yanlarda önemli Cizvitlerin madalyonları bulunmaktadır. Odanın başucunda ise tapınağı zenginleştiren İmparator II. Joseph’in portresi yer almaktadır. Ayrıca, bilim insanı Jan Klein tarafından inşa edilenler de dahil olmak üzere, çoğunlukla Cizvitler tarafından yapılan ve kütüphanenin merkezinde bulunan coğrafi ve astronomik küre koleksiyonu da dikkate çekmektedir.

Klementinum Kompleksi’nde 68 metre yüksekliğinde bir Astronomik Kule bulunmaktadır. Yapıda, 18. yüzyılın ikinci yarısından itibaren kuledeki gözlemevini kuran Joseph Stepling gibi bilim adamları tarafından astronomik ve meteorolojik ölçümler yapılmıştır. Kule, tarihi Prag’ın 360 ° panoramik manzarasını sunmaktadır.

Klementinum Kompleksi’nde bir diğer dikkat çeken yapı da Barok tarzda tasarlanan Kütüphane Salonu’dur. 1724’te inşa edilen bu salonda, günümüzde 20 binden fazla kitap bulunmaktadır.

Devasa bir alana yayılan Klementinum’un 3 adet girişi bulunmaktadır. Bu girişler Marianské náměstí, Karlova ulice ve Křižovnická ulice olarak isimlendirilmektedir.

Klementinum’u Ziyaret Etmek İsteyenlere Notlar

Klementinum’u ziyaret etmek isteyenler, yalnızca kompleksin sağladığı bir gezi turu ile kütüphaneyi görebilmektedir. Yaklaşık olarak 50 dakika süren bu turlara bilet alarak katılmak mümkündür. Bilet fiyatları yetişkinlere 300, 26 yaşından küçük öğrencilere ve 65 yaş üzeri vatandaşlara 200 ve ailelere için 900 Çek korunası olarak belirlenmiştir. 6 yaşından küçük çocuklar için ise kütüphaneye girişler ücretsizdir.

Klementinum kompleksi, pazar hariç her gün 10.00 ile 17.50 saatleri arasında ziyarete açıktır. Pazar günü ise 10.00 ile 18.00 saatleri arasında ziyaret edilebilmektedir.

Klementinum Kompleksi, özellikle hafta sonlar oldukça kalabalık olmaktadır. Bu nedenle ziyaretçilerin hafta içi günlerini tercih etmeleri tavsiye edilmektedir.