Kültür Beşiği Filibe Hakkında Bilgiler

Sofya'ya 120 kilometre uzaklıkta yer alan Filibe, 700 bine yakın nüfusuyla Bulgaristan'ın 2. büyük şehri olma şerefine erişmiştir. Bizans ve Osmanlı kültürünün bir arada görülebildiği şehirde, modern yapılarla tarihî doku iç içe muhafaza edilmiştir. Bugün hâlâ şehirdeki Türkler için Filibe olan şehrin resmî adı ise Plovdiv’dir. 1390'da Osmanlı topraklarına katılan ve bu dönemde tam bir Türk şehri karakterine bürünen Filibe hakkında her şey, bu dönemden izler taşımaktadır. 15. yüzyılın ilk yarısında Anadolu'dan getirilen Türk ailelerin kente yerleşmesi ile Filibe, Rumeli Beylerbeyi’nin de merkezi olmuştur.

Şehir ile ilgili bilgiler, bir tarım bölgesi olan Filibe’nin Bulgaristan’daki ekilebilir arazilerin yedide birine sahip olduğunu ve özellikle gül üretimi ile öne çıktığını göstermektedir.

Filibe'nin Tarihi

Bulgaristan’ın 400.000’e yaklaşan nüfusu ile ikinci büyük şehri olan Plovdiv, MÖ 4. yüzyılda Büyük İskender’in babası olan II. Philip yani Kör Philip tarafından kurulmuştur. Şehrin kuruluşu, Trakya’ya sefere giden Philip’in kendisine yardımcı olan yöre halkına şükranlarını sunması amacıyla gerçekleştirilmiştir. Bu şehre de kendi ismi verilmiş ve Philippoupolis yani Philip’in Şehri olarak adlandırılmıştır. Fakat bir süre sonra değişikliğe uğrayarak Plovdiv adıyla anılmaya başlamışlardır.

Büyük İskender’den itibaren, Roma, Bizans ve Bulgar Prensliği’nin egemenliğinde kalan şehir; I.Murat döneminde Osmanlı hâkimiyetine girmiştir. I. Murat ile beraber Anadolu’dan getirilen Türkler fethedilen topraklara yerleştirilmiş ve coğrafyanın Türkleştirilmesi için önemli adımlar atılmıştır. 

Filibe şehri, en parlak dönemini Osmanlı İmparatorluğu döneminde yaşamıştır. Bunun sebebi ise bölgedeki zengin tüccarlardır. Türk ve Arap dünyası ile alışveriş yapmak için ilişkilerini iyi tutan tüccarlar sayesinde kazanılan paralar, şehre ciddi bir kazanç sağlamıştır. Ekonomi alanında yaşanan bu gelişmeler, şehrin sanat tarihi açısından da olumlu adımları beraberinde getirmiştir.

Filibe Denildiğinde İlk Akla Gelenler

Filibe şehri; Roma, Bizans, Bulgar Prensliği ve Osmanlı gibi birçok medeniyete ev sahipliği yapmıştır. Günümüzde Filibe’nin en belirgin özelliği de hala birçok kültürü bünyesinde barındırmasıdır. Çok kültürlü yapısı sebebiyle de 2019 yılında Avrupa Kültür Başkenti ilan edilmiştir. Bu çok kültürlü yapıyı, günlük hayatın içinde de sık sık görmek mümkündür. Özellikle sanat tarihi alanında, Türk-Osmanlı mimarisinin eşsiz örneklerinin görülebilmesi mümkündür. Ayrıca Bulgaristan, dünyadaki en büyük gül üreticisi ülkelerden birisi olarak bilinmektedir. Bu sebeple Filibe’de de gül yapımı kremler ve gül yapımı çeşitli ürünler oldukça yaygındır.

Filibe'ye Gideceklere Tavsiyeler

Filibe; Saat Tepe, Nebet Tepe, Taksim Tepe ve Cambaz Tepe gibi birçok tepe üstüne kurulmuştur. Bölgeye gelen ziyaretçilerin bu tepelerden en az bir tanesini görmesi tavsiye edilmektedir. Saat Tepe adını üzerindeki saat kulesinden almaktadır. 17. yüzyılda şehre gelen Evliye Çelebi, “Şehrin içinde bir tepe var, bu tepenin adı Saat Tepesi’dir’’ sözleriyle kuleyi tarif etmiştir. Şehrin bir başka tepesi ise Nebet Tepe’dir. Nebet Tepe, Roma İmparatorluğu döneminde gözetleme noktası olarak kullanılmıştır. Su dağıtımının yapıldığı Taksim Tepe ve şenliklerde sert kayalar üstünde cambazların gösteri yaptığı Cambaz Tepe de şehirde bulunan tepelerden bazılarıdır.

Tepeler üzerinde yükselen Filibe’yi bugüne taşıyan yer ise “Eski Şehir”dir. Bugün devlet tarafından sit alanı olarak ilan edilen Eski Şehir, Türk ve Bulgar mimarisinin eserleri olan ve koruma altında bulunan tarihi evleri ile bilinmektedir. Her gün binlerce turiste ev sahipliği yapan Eski Şehir, Filibe’nin tarihi simgesi konumundadır. Osmanlı döneminden kalma tarihi evlerin yüzde elliye yakını restore edilip müze haline getirilse de hala bu evlerde yaşayan aileler bulunmaktadır. Tarihi şehrin kalbinin attığı bu bölgeyi, ziyaretçilerin mutlaka görmesi ve keşfetmesi gerekmektedir.

Filibe'ye Giderken Alınması Gerekenler 

Ziyaretçilerin gidecekleri mevsime göre kıyafetlerini seçmeleri oldukça önemlidir. Çünkü Filibe’de yaz ve kış mevsimleri arasında önemli bir sıcaklık farkı bulunmaktadır. Yazın hava oldukça sıcak olmakla birlikte kışın da olabildiğince soğuktur. Ayrıca Filibe’nin merkezinde çok büyük alışveriş merkezleri bulunmamaktadır. Bu sebeple sık ihtiyaç duyulan eşyaların bir sırt çantası yardımıyla taşınması faydalı olacaktır.

Filibe Hakkında İlginç Bilgiler

Hakkında bilinmeyenler ile öne çıkan Filibe, birçok medeniyete ev sahipliği yapması sebebiyle kültür ve sanat anlamında bir beşik olma özelliğine sahiptir. Bu çok kültürlü yapısı, onu ülkenin en gelişmiş kültür sanat merkezi haline getirmiştir. Ayrıca şehir, 5 Eylül 2014 tarihinde yapılan seçimle 2019 yılında “Avrupa Kültür Başkenti” olmaya hak kazanmıştır. 

Filibe, kültür sanat başkenti olmasının yanında bir tarım bölgesidir. Bulgaristan’ın tarıma elverişli alanlarının yedide birine sahip şehir, özellikle gül üretimi konusunda öne çıkmaktadır. Gülden yapılan kremler ve diğer ürünler, şehre maddi açıdan da önemli bir destek sağlamaktadır. Ayrıca Filibe’deki birçok restoranda, ye